Utrecht en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI)

In Nederland staan we voor een aantal complexe, omvangrijke en urgente opgaven, die zowel lokaal, provinciaal als nationaal spelen. Denk aan de opgaven op het gebied van woningbouw, (circulaire) economie, bereikbaarheid, energietransitie, klimaatverandering, natuurherstel en -verbetering. Met de Nationale Omgevingsvisie (de NOVI) geeft het Rijk een langetermijnvisie op de betekenis, toekomst en de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving in Nederland. Het Rijk kan en wil niet alleen met deze opgaven aan de slag en werkt daarom samen met provincies, gemeenten, waterschappen en maatschappelijke organisaties.

Op 11 september 2020 is de Nationale Omgevingsvisie naar de Tweede Kamer gestuurd. Eerder is in juni 2019 de ontwerp-NOVI naar de Tweede Kamer gestuurd op basis waarvan de terinzagelegging begon. Vervolgens is in april 2020 de Kamerbrief 'Regie en keuzes in het nationale omgevingsbeleid (NOVI)' verstuurd met aanvullende richtinggevende keuzes.

De provincie Utrecht heeft steeds input voor de NOVI geleverd, onder andere door het indienen van bijdragen en het mede organiseren van gebiedsdialogen. Ook heeft de provincie Utrecht op de Ontwerp NOVI gereageerd met een zienswijze.

Samenwerken aan de opgaven

De NOVI is zelfbindend voor het Rijk, terwijl de opgaven in ons land vragen om een breed gedragen inzet en samenwerking van alle overheden. In Omgevingsagenda’s per landsdeel, een select aantal NOVI-gebieden en gezamenlijke Rijk-regioprogramma’s worden de nationale, provinciale en gemeentelijke belangen en ambities op elkaar aangesloten.

Omgevingsagenda Noordwest

Voor de gebiedsgerichte uitvoering van de NOVI worden, in samenhang met provinciale en gemeentelijke Omgevingsvisies, Omgevingsagenda’s opgesteld voor de vijf landsdelen. Rijk en partijen in landsdeel Noordwest hebben afgesproken om tot een gezamenlijke Omgevingsagenda voor het grondgebied van de provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland te komen. Deze Omgevingsagenda brengt voor het landsdeel Noordwest in beeld wat de gedeelde opgaven van Rijk en regio zijn, wat voor deze opgaven al loopt aan Rijk-regiotrajecten en wat er aanvullend nodig is om de opgaven aan te pakken. De Omgevingsagenda Noordwest zal in principe in het Bestuurlijk Overleg MIRT van najaar 2021 worden vastgesteld.  

NOVI-gebieden

Als onderdeel van de Omgevingsagenda’s heeft het Rijk in de NOVI een select aantal van acht voorlopige NOVI-gebieden aangewezen. NOVI-gebieden zijn gebieden met essentiële, complexe en urgente opgaven met een nationaal belang waar samenwerking tussen alle overheidslagen noodzakelijk is om succesvol antwoord te geven op de opgaven. In de NOVI is binnen het grondgebied van de provincie Utrecht het Groene Hart geselecteerd als voorlopig NOVI-gebied voor transitie en ontwikkeling van veenweiden. Daarnaast beschouwt het Rijk de metropoolregio Utrecht als een NOVI-gebied "avant la lettre", omdat hier in feite al een gezamenlijke, integrale en vernieuwende aanpak loopt. Het Rijk blijft zich hier met volle kracht inzetten.

Gezamenlijke Rijk-regioprogramma’s

Binnen het grondgebied van de provincie Utrecht lopen reeds verschillende Rijk-regioprogramma’s als het programma U Ned (MIRT), de Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (Randstad en Brainport Eindhoven), de Woondeal regio Utrecht, de Regio Deals bodemdaling Groene Hart, Foodvalley en wijkaanpak Overvecht, Batau en Vollenhove. En ook het Deltaprogramma, het Hoogwaterbeschermingsprogramma, de nominatiedossiers UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies en Neder-Germaanse Limes, de Erfgoeddeal Hoornwerk Grebbedijk en het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland Hollands-Utrechts veenweidegebied.